Maan fotograferen

Maan fotograferen

De maan fotograferen, dat gaat iedereen weleens proberen. Het lijkt misschien heel moeilijk, maar dat valt best mee. Bereid je goed voor met onderstaande tips, dan gaat het je vast lukken.

RAW

Bij de maan fotograferen is het wel verstandig om in RAW te fotograferen. Door in RAW te fotograferen kun je achteraf altijd wat instellingen aanpassen, zoals de witbalans of de belichting. Je kunt er ook voor kiezen om de bestanden op te slaan als RAW en als JPEG, dan kun je achteraf altijd nog kijken of je de foto’s wilt bewerken als je dat normaal niet doet.

Statief

Wil je de maan fotograferen, dan is het wel verstandig om een stevig statief te gebruiken. Meestal zoom je ver in waardoor je meer kans op trilling krijgt. Je kunt het statief eventueel verstevigen door er bijvoorbeeld je fototas aan te hangen.

Tips bij het fotograferen vanaf het statief:

• Zet de stabilisatie uit.
• Maak de schouderband/-riem goed vast aan het statief. Het mag absoluut niet  bewegen!
• Gebruik de timer/afstandsbediening.

De maan zou je uit de hand kunnen fotograferen omdat de sluitertijd niet heel langzaam moet zijn, namelijk 1/100 of 1/160. Maar omdat je meestal ver in gaat zoomen is de kans toch groot dat je bewegingsonscherpte krijgt bij deze sluitertijden.

Timer/afstandsbediening

Door gebruik te maken van een afstandsbediening voorkom je trilling. Heb je geen afstandsbediening, dan kun je de timer instellen. Gebruik dan een wat langere timer van bijvoorbeeld 10 seconden.

Handmatig

De maan fotograferen kun je niet met de automatische stand van je camera doen. De maan geeft enorm veel licht en de hemel is heel donker. Hierdoor kan de camera zelf niet goed bepalen hoe de belichting moet zijn. De kans is groot dat je dan een uitgebeten maan krijgt met een hele zwarte achtergrond. Daarom moet je de instellingen zelf en dus handmatig instellen.

Sluitertijd

Misschien ga je wel eens vaker in de avond/nacht fotograferen. Meestal gebruik je dan langere sluitertijden. Bij het fotograferen van de maan is dat niet nodig omdat de maan al veel licht geeft. Meestal is 1/100 of 1/160 een prima sluitertijd. De aarde beweegt, dus bij een lange sluitertijd krijg je een bewogen maan op de foto. Daarnaast is de kans groot dat de maan overbelicht wordt. Begin met een sluitertijd van 1/100.

Diafragma

De maan staat heel ver weg, dus de het diafragma heeft op deze afstand voor de scherptediepte geen effect. Wil je alleen de maan in beeld, dan is het toch verstandig om een diafragma van f/8 tot f/11 te gebruiken. Een dichtgeknepen objectief is scherper dan wanneer deze volledig open is.

ISO

Om zo min mogelijk ruis in de foto te krijgen, is het belangrijk om de ISO zo laag mogelijk in te stellen. Stel in op ISO 100. Dit zal misschien niet altijd lukken als jouw foto met de huidige sluitertijd en diafragma te donker wordt. Stel dan de ISO iets hoger in.

Witbalans

Bij de maan fotograferen kun je de witbalans het beste op automatisch laten staan. Wil je de bloedmaan of de maansverduistering fotograferen, dan is het verstandig om de witbalans zelf in te stellen, omdat de rode kleur niet goed herkend wordt door de witbalans. De camera maakt namelijk een gemiddelde van de rode en blauwe kleurtinten, waardoor de bloedmaan haar charme kan verliezen. De camera zal de koperrode gloed dus willen corrigeren. Maar dat wil je natuurlijk niet! Gebruik daarom de witbalans ‘bewolkt’ om zo de warme tinten naar voren te laten komen.

Scherpstellen

De camera vindt het automatisch scherpstellen op de maan ook lastig. De camera blijft focussen, maar stelt niet scherp. Daarom is het verstandig om handmatig scherp te stellen.

Zet je objectief op ‘oneindig’ of ‘infinity’ als je dit op je objectief zit. Het oneindig teken is een soort 8 op zijn kant: ∞. Door op oneindig scherp te stellen wordt de scherpte vaak meteen goed. Controleer wel de scherpte nog even en bekijk de maan door de zoeker. Bij sommige objectieven is oneindig op het streepje, bij andere kan dit net voor of na het streepje zijn.

Je kunt ook Liveview gebruiken. Meestal kun je hier ook inzoomen zodat je kunt controleren of de maan scherp is. Probeer live-view niet te lang te gebruiken, want je sensor wordt hier warm door, waardoor er meer ruis kan komen.

Objectief

Je kunt het beste de maan fotograferen door een teleobjectief te gebruiken met een brandpuntsafstand van minimaal 200 mm, maar meer is altijd beter. Het objectief moet voldoende beeldkwaliteit bieden om de maan scherp op beeld te krijgen.  

Teleconverter/extender

Gebruik eventueel een teleconverter/extender. Daarmee kan je het bereik enorm vergroten, waardoor je dichterbij kunt komen.

Omgeving

Let bij het fotograferen van de maan ook eens op de omgeving en de voorgrond, zoals de bomen en het landschap. Maak dus ook een paar foto’s met de omgeving/landschap erbij, als dat mogelijk is. Dat is meestal niet heel makkelijk om dat mooi op de foto te krijgen.

Je zult vaak zien dat je een overbelichte maan krijgt in het landschap. Het is lastig om de hele foto goed belicht te krijgen. Het kan wel, maar dan moet je gebruik maak van bijvoorbeeld HDR-fotografie.

De foto’s die je vaak ziet met een landschap en de maan zijn vaak niet realistisch. De maan is vaak veel groter afgebeeld dan de werkelijkheid. Maar het kan wel mooi zijn.

Tijdstip

Het is belangrijk dat je op het juiste moment de foto gaat maken. De omstandigheden zoals de helderheid van de lucht, de felheid van het maanlicht en de grootte van de maan zijn steeds anders en kan heel snel veranderen.

Zie je een mooie maan, begin dan gelijk met fotograferen. Wacht je te lang dan kan het er voordat je het weet weer anders uitzien. Je zult tijdens het fotograferen van de maan ook merken hoe snel de aarde draait.

In de winter is de lucht vaak helderder dan in de zomer. De maan fotograferen kun je het beste doen wanneer deze zo hoog mogelijk staat.
De handige tool van The Photographers Ephemeris laat zien waar de maan staat en hoe het licht op het land valt.

Geen volle maan

De maan fotograferen kun je het beste doen wanneer deze niet helemaal vol is. Bij volle maan staat het zonlicht er recht op en heb je geen schaduwen, waardoor de maan erg ‘plat’ wordt. Wanneer de maan niet vol is zie meer kraters op de maan. De ronding van de maan wordt dan ook duidelijker en je kunt bij het eindresultaat goed zien dat de maan een bol is en niet plat.

Samengevat

• Fotografeer in RAW.
• Gebruik een statief.
• Gebruik een afstandsbediening of de timer.
• Stel de camera handmatig in (M-stand).
• Sluitertijd: 1/100 – 1/160.
• Diafragma: f/8 – f/11.
• ISO 100.
• Witbalans: automatisch.
• Stel handmatig scherp en als het kan op ‘oneindig’ (∞).
• Teleobjectief, minimaal 200 mm.
• Gebruik eventueel een teleconverter voor meer bereik.
• Neem de omgeving/voorgrond een keer mee op de foto.
• Fotografeer bij een heldere lucht.
• Fotografeer als de maan zo hoog mogelijk staat.
• Fotografeer geen volle maan als je meer details wilt zien.

Veel plezier! #blijfklikken