Zonsondergang fotograferen – 7 tips

Gouden uur – blauwe uur

Middels een app kan je het juiste moment bepalen om de zonsondergang te fotograferen. Zoek op “golden hour” of “gouden uur” en je krijgt veelal gratis apps tot je beschikking.

Het gouden uur is het moment dat de zon ondergaat of opkomt en het blauwe uur is het moment na zonsondergang of -opgang. Tijdens het blauwe uur kleurt de lucht/hemel blauw.

Tip: ben je niet bekend op de locatie waar je naar toe gaat? Kijk dan naar foto’s van andere fotografen die daar geweest zijn. Zo kan je in ieder geval inspiratie op doen.

Denk aan de compositie bij zonsondergang

De compositie is altijd heel belangrijk, maar bij het fotograferen met zonsondergang is dit nog belangrijker. Je bent geneigd om de zon, omdat deze zo mooi gekleurd is, op de foto te zetten, zonder iets op de voorgrond mee te nemen. Maar als er niets op de voorgrond staat, dan mis je diepte en zal de foto veel minder spreken.

Wil je nog meer leren over composities? In de online cursus compositie leer je 21 verschillende compositietechnieken toe te passen. Samen met de handige gids ”Compositie Buddy” heb je echt alles in handen om de mooiste composities te maken.

Deze foto heeft diepte	Deze foto mist diepte

Blijf niet op één plek staan

Tijdens het fotograferen van een zonsondergang kan je het beste van plek variëren. Kijk goed naar wat je allemaal ziet, niet alleen de zon maar ook de omgeving. Ga niet zomaar foto’s maken, maar gun jezelf even de tijd om alles in de omgeving goed in je op te nemen.

Maak verschillende foto’s (qua brandpuntsafstand en instellingen) op een plek en verplaats je dan. Zeker in de zomer heb je even de tijd, want de zon is niet direct onder. Let wel op, ik heb het hier over Nederland. Hoe dichter je bij de evenaar bent, hoe sneller de zon onder zal gaan.

Neem de tijd, ga niet direct klikken. Kijk goed om je heen, ook in de lucht.

Zonsondergang en diafragma

Gebruik een kleiner diafragma. Hierdoor zal de zon minder uitbijten. Sterker nog, als je een kleiner diafragma gebruikt, ben je goed in staat om de zon goed te kunnen zien als rondje. Hieronder zie je goed het verschil tussen een foto met een groot diafragma (f/2.8) en een klein diafragma (f/22).

Je kunt het beste een gemiddeld diafragma nemen, dit is bij voor de meeste objectieven (lenzen) f/11. Heb je een camera die een bereik heeft tot f/8, dan gebruik je dit diafragma.

Diafragma f/2.8	Diafragma f/22

Gebruik een statief en zelfontspanner

Voor de meest scherpe foto’s is het verstandig om een statief te gebruiken. Zorg ervoor dat je statief wel stevig staat. Zeker met veel wind ligt bewegingsonscherpte op de loer. Gebruik ook altijd een afstandsbediening of de zelfontspanner van de camera om iedere trilling te voorkomen.

Sluitertijd en ISO bij zonsondergang fotograferen

Als je vanaf statief werkt, dan kan de sluitertijd best lang zijn. Uiteraard is het wel belangrijk wat je wilt vastleggen. Wil je de golven bevriezen, dan heb je een korte (snelle) sluitertijd nodig. Maar heb je niets om te bevriezen, gebruik dan gewoon een langere sluitertijd. Lees hier meer over sluitertijd.

In het geval dat het erg donker gaat worden, wil ik de ISO weleens verhogen naar ongeveer ISO 800. Verder ga ik eigenlijk niet. Maar mijn start is altijd ISO 100. Tip: wees niet te bang om de ISO te gebruiken.

Objectief/lens – brandpuntsafstand bij zonsondergang

Het fotograferen van de zonsondergang is in die meeste gevallen in een landschap of op het strand. De meeste gebruikte lenzen zijn vaak groothoeklenzen (<18mm brandpuntsafstand). Deze geven een wijde(re) blik.

De meest gebruikte lens op een camera is de kitlens, deze heeft een bereik van 18-55 mm. Met een APS-C-camera heb je wel iets minder kijkhoek dan op een fullframecamera. Maar gebruik in ieder geval 18mm!

Wil je nog meer kijkhoek hebben, gebruik dan een “echte” groothoeklens, bijvoorbeeld 10-15mm. Het verschil lijkt misschien niet groot, totdat je het verschil echt gaat zien.

Brandpuntafstand 15mm	Brandpuntafstand 18mm

Zon als ster fotograferen

Je kan de zon extra laten stralen, door een ster rondom de zon te fotograferen. Je kan dit gemakkelijk bereiken door de zonsondergang te fotograferen in een heel klein diafragma, bijvoorbeeld f/22.

Met een heel klein diafragma fotografeer je dus de zon als ster. Dit effect kan je eenvoudig toepassen. Stel het diafragma in en de ster zal verschijnen. Het voordeel bij een klein diafragma is ook dat je de zon echt rond ziet. Dit is in tegenstelling tot een groot diafragma, want dan zie je de zon meer als een vlek.

Zonsondergang fotograferen met filter

Het fotograferen van een ondergaande zon kan lastig zijn, omdat de zon nog behoorlijk fel kan zijn. Maar hoe langer je wacht, hoe meer de kracht zal afnemen. Net tegen zonsondergang is de zon goed te fotograferen zonder filter.

Wil je toch een filter gebruiken, gebruik dan een grijsverloopfilter. Deze zijn er in verschillende soorten. Lees hier meer over het gebruik van grijsverloopfilter.

Checklist Zonsondergang Fotograferen

• Denk aan de compositie, creëer diepte;
• Blijf niet op één plaats staan, maar varieer;
• Gebruik een kleiner diafragma, bijvoorbeeld f/11;
• Wil je de zon als ster fotograferen, gebruik dan f/22;
• Heb je geen kleiner diafragma dan f/8, gebruik deze dan.

Veel plezier met het fotograferen van de zonsondergang of -opkomst. Wil jij het fotograferen van de zonsondergang eens in de praktijk oefenen tijdens een workshop? Bekijk dan eens onze workshop landschapsfotografie! #blijfklikken